گفتار درمانی به چه کاری می آید

گفتار درمانی باعث می شود کودک بتواند کلمات را درست ادا کرده و بهتر از زبان استفاده کند.

گفتار درمانگر می تواند اختلالات گفتار و زبان و همچنین مشکلات بلع و ناتوانی در بیان واج‌ها و اصوات را درمان کند.

برطرف شدن این مشکلات باعث افزایش اعتماد به نفس کودک شده و نیز باعث کاهش اضطراب و نگرانی پدر و مادر خواهد شد. همچنین کودک دیگر می تواند به راحتی با دیگران ارتباط برقرار کند.

تمرین حرکتی، دهانی و گفتاری

اگر عضلات دهانی کودک، ضعف در گفتار داشته باشند، با یک سری تمرین هایی که باعث تقویت عضلات فک، زبان، گونه و لب ها می شود، کودک خود را در بهبود روند رشد گفتاری آن یاری نمایید.

حرکات لب:

برای این روش از کودک بخواهید صداهایی مانند اووو یا اییی این را بگوید و تکرار کند یا لپ خود را باد کرده و خالی نماید. نوشیدن مایعات با نی نیز کمک زیادی در این رابطه خواهد کرد.

حرکات زبان:

روش هایی که برای حرکات زبانی است شامل گفتن حروف مانند ب‌،ب،ر،ر،ن،ن و... است و نیز کلمه ی برو را با اغراق بیان کند. این تمرینات به کودک کمک می‌کند تا تلفظ صحیح حروف را یاد گرفته و زبان خود را برای بیان آنها درست حرکت دهد.

حرکات گونه:

روش های مربوط به حرکات گونه شامل بستن لب و منقبض کردن عضلات گونه است. یا کودک حرف o را با لبهای خود بسازد. در این تمرین ها عضلات گونه تقویت خواهد شد.

ساخت حباب:

یکی از روش های مناسب برای تقویت عضلات لب و صورت کودک باد کردن بادکنک است.

ساز دهنی:

زدن سازدهنی یکی از روش های موثر در تقویت عضلات لب و دهان و نیز کنترل تنفس است. تمرکز روی نت های ساز و حرکت لب ها باعث تقویت آن و کنترل تنفس می‌شود.

خوردن کره بادام زمینی و خوراکی های شیرین:

کره بادام زمینی یا شکلات را به اطراف دهان کودک خود زده و از او بخواهید آن را با زبان لیس بزند. این روش نیز باعث تقویت عضلات زبان می‌شود.

گفتار درمانی کودکان + تکنیک ها و بازی های گفتار درمانی

هزینه گفتاردرمانی در منزل

گفتار درمانی در کلینیک و درمانگاه ها هزینه کمتری نسبت به درمان در منزل دارد. هم چنین هر حیطه ی کاری گفتار درمانی هزینه متفاوتی دارد. نوع اختلال نیز در تعیین هزینه موثر است. متاسفانه هزینه گفتار درمانی تحت پوشش بیمه قرار ندارد و خانواده‌ها باید خود این هزینه‌ها را پرداخت کنند. هر نیم ساعت گفتار درمانی حدوداً هزینه ای معادل ۴۴ هزار تومان می شود. اگر خانواده‌ای از پس تامین هزینه‌ها برنیاید، بهتر است گفتاردرمانی در منزل توسط والدین صورت بگیرد.

سنین گفتار درمانی

هر چه سریعتر نسبت به گفتار درمانی کودک خود اقدام کنید، نتیجه مطلوب تری خواهید گرفت. در هر سنی که متوجه مشکل گفتاری فرزند خود شدید، نسبت به درمان آن و مراجعه به گفتار درمانگر باید اقدام نمایید. گفتار درمانی را از سن دو سالگی می توانید شروع کنید. اگر برای درمان اختلالات گفتاری کودک خود دیر اقدام نمایید کودک دچار عدم اعتماد به نفس شده و در مدرسه مشکلات دیگری نظیر برقراری ارتباط، صحبت نکردن و اختلال در تلفظ پیدا خواهد کرد. مراجعه به گفتار درمانگر در زمان طلایی و مناسب آن تأثیر چشمگیری در بهبودی فرزندتان خواهد داشت. در ادامه مطلب به گفتاردرمانی در سنین مختلف اشاره می کنیم.

گفتار درمانی کودکان + تکنیک ها و بازی های گفتار درمانی

فواید گفتار درمانی

یکی از مهمترین راه ها برای برقراری ارتباط، زبان است و اگر اختلالی در این امر ایجاد شود علاوه بر مشکلات فردی، مشکلات اجتماعی نیز به همراه خواهد داشت. گفتار درمانی منجر به رفع اختلالات گفتاری و ارتباطی می‌شود. در واقع گفتار درمانی جایگاه ویژه ای در جامعه پزشکی و مردم دارد. گفتار درمانی علاوه بر رفع اختلالات گفتاری و زبانی موجب درمان مشکلات بلع و تغذیه نیز می شود. بسیاری از کودکان که از اختلالات گفتاری رنج می برند، در بلع غذا نیز با مشکل مواجه هستند.

گفتار درمانگر برای درمان روی دو مورد متمرکز است:

روش هایی برای تمرینات دهان که منجر به تولید صدا، کلمات و جمله بندی می شود.

استفاده از تصاویر و ابزارهایی مانند تبلت، کامپیوتر و... برای افزایش توانایی درک و گفتار کودک.

اختلالات گفتار درمانی

اختلال در یک سری موارد مانند گفتار، زبان، صوت، ارتباط و بلع منجر به مشکلات گفتاری و ارتباطی شده و گفتار درمانگر در این حوزه ها جهت رفع اختلالات، فعالیت می کند. یکی از اختلالات گفتاری عدم پیدا کردن کلمات است که بیشتر به علت نقص های زبانی مانند اختلال در زبان ایجاد می شود. همچنین وجود مشکلات ارتباطی که فرد نمی تواند نظرات و افکار خود را با دیگران در میان بگذارد و به نوعی ارتباط برقرار کند. اختلالات ساختاری زبان نیز از دیگر مشکلات گفتاری است. به این معنا که فرد نمی تواند جملات را به درستی بسازد و از نظر دستور زبان مشکل دارد.

زمانی که کودک یا فرد در ارتباط میان حروف و صدا و نیز کلمات و معنی آنها مشکل داشته باشد، در خواندن و نوشتن نیز دچار اشکال خواهد شد. همچنین اگر فرد مشکلات صوتی داشته باشد، صداهای گوش خراش یا نازک ایجاد می‌کند و در نهایت مشکل در درک مطالب است که باعث عدم برقراری ارتباط با دیگران می شود.

گفتار درمانی کودکان + تکنیک ها و بازی های گفتار درمانی

گفتاردرمانی کودکان چیست

با گفتار درمانی می‌توان گفتار کودک را بهبود بخشید. مشکلات گفتاری مانند لکنت زبان، بیان اشتباه واج‌ها و صداها، بیان ضعیف و... با گفتار درمانی درمان خواهد شد.

گفتار درمانی در موارد زیر به کودک کمک می کند:

- کنترل حجم صدای تولید شده

- ادای درست کلمات و صداها

- بیان کلمات در قالب جمله

در حقیقت گفتار درمانی علمی است که به بررسی اختلالات تاثیر گذار روی گفتار می‌پردازد. شاید اشتباهاً تصور شود که گفتار درمانی به معنای درمان با گفتار است. اما در واقع به معنای درمان اختلالات گفتار و زبان است. گفتار درمانی نه تنها در زمینه مشکلات گفتاری بلکه در درک و بیان زبان نیز به کودک کمک می کند. در بزرگسالان نیز گفتاردرمانی برای افرادی که مشکلات گفتاری داشته و نمی توانند روان صحبت کنند، به کار می رود. گفتار درمانی متعلق به سن خاصی نیست و در هر سنی در صورت وجود مشکلات گفتاری می‌توان به گفتار درمانگر مراجعه کرد.

نوزادان، نوپایان یا حتی افراد مسن که بر اثر سکته مغزی دچار مشکلات گفتاری هستند، با مراجعه به گفتار درمانگر می‌توانند بهبودی خود را دوباره به دست آورند. البته این نکته نیز حائز اهمیت است که گفتار درمانگر باید فردی باتجربه باشد و بتواند با همه سنین ارتباط برقرار کند. عقب ماندگی ذهنی یکی از عمده اختلالات گفتاری است که خود موجب بروز اختلالات دیگر می‌شود. همچنین اختلالات شنوایی و اختلالات بینایی نیز منجر به مشکلات گفتاری شده و رشد گفتار و زبان را با تأخیر مواجه می کنند.

سلامت فیزیکی و عاطفی کودکان نیز روی گفتار آنها تاثیر می گذارد. در خانواده‌های پر تنش به علت محدودیت در رشد حسی و حرکتی، هماهنگی عصبی برای زبان و گفتار وجود نداشته و باعث تاخیر در رشد حسی - حرکتی کودک و نهایتا مشکلات گفتاری او می‌شود. هوش کودک نیز نقش بسزایی در روند رشد گفتاری او دارد. به این ترتیب کودک می‌تواند نمادها را بشناسد و به کمک آن از عملکردهای شناختی مانند توجه کردن، بررسی و شناسایی و نیز برقراری ارتباط و به یاد سپردن آنها بهره گیرد. گفتار درمانگر می‌تواند اختلالات گفتاری و ارتباطی و نیز بازتوانی و ناتوانی را بررسی و ارزیابی کند.

یکی از الگوهای موثر در روند رشد گفتاری کودک، مادر است. در صورتی که خللی در رابطه عاطفی مادر و کودک وارد شود، ممکن است به مشکلات گفتاری کودک منجر گردد. همچنین رشد زبان (از لحاظ جنسیتی) در دختران زودتر از پسران است. در خانواده‌هایی که دارای یک فرزند هستند و توجه لازم به آموزش کودک می‌شود، رشد زبانی کودک به خصوص برای فرزند دختر، بیشتر است. کودکان تمایل دارند در گروههای همسالان خود عضو شوند و با برقراری ارتباط، رشد گفتاری خود را افزایش دهند. کودکان هم سن، با یکدیگر رغبت بیشتری برای صحبت کردن دارند و به صورت چند نفره بازی می کنند، تلویزیون تماشا می کنند و به فعالیت‌های مختلف می پردازند.

در سنین بین ۱۲ تا ۲۴ ماهگی کودک به جای صحبت کردن، از علم اشاره به خوبی استفاده می کند مانند بای بای کردن و همچنین قادر است صداهای مختلف مانند صدای حیوانات را تقلید کند. همچنین در این سن مشکلات گفتاری بیشتر مشخص هستند. بعد از دو سالگی کودک باید بتواند صداها و کلمات را بیان کند و از جمله های کوتاه برای بیان خواسته های خود استفاده نماید. در این سن کودک نباید مدام از کلمات تکراری استفاده کند.

پدر و مادر باید هنگام صحبت کردن کودک به گرفتگی و تن صدای آن توجه کنند. چنانچه کودک کلمات را به طور واضح بیان نکند یا جملات را کامل نکرده و در درک مطالب مشکل داشته باشد، دارای مشکلات گفتاری بوده و بهتر است برای درمان آن به گفتار درمانگر مراجعه شود.

فواید گفتار درمانی

یکی از مهمترین راه ها برای برقراری ارتباط، زبان است و اگر اختلالی در این امر ایجاد شود علاوه بر مشکلات فردی، مشکلات اجتماعی نیز به همراه خواهد داشت. گفتار درمانی منجر به رفع اختلالات گفتاری و ارتباطی می‌شود. در واقع گفتار درمانی جایگاه ویژه ای در جامعه پزشکی و مردم دارد. گفتار درمانی علاوه بر رفع اختلالات گفتاری و زبانی موجب درمان مشکلات بلع و تغذیه نیز می شود. بسیاری از کودکان که از اختلالات گفتاری رنج می برند، در بلع غذا نیز با مشکل مواجه هستند.

گفتار درمانگر برای درمان روی دو مورد متمرکز است:

روش هایی برای تمرینات دهان که منجر به تولید صدا، کلمات و جمله بندی می شود.

استفاه از تصاویر و ابزارهایی مانند تبلت، کامپیوتر و... برای افزایش توانایی درک و گفتار کودک.

گفتار درمانی کودکان + تکنیک ها و بازی های گفتار درمانی

چه کودکانی باید به خدمات گفتار درمانی نیازمند هستند؟

در هر سن نشانه هایی از رشد زبانی کودکان دیده می شود، والدین باید به این نشانه ها توجه ویژه داشته باشند تا متوجه شوند کودک با تاخیر در گفتار مواجه شده است و یا خیر. به طور مثال، زمانی باید یک کودک دو ساله را به نزد یک درمانگر برد که هنوز توانایی بیان تک کلمه را ندارد.

سن شروع صحبت کردن

یک سالگی زمانی است که کودک شروع به استفاده از واژگان برای انتقال بیان می کند. در مواردی نیز دیده شده که کودک زودتر حرف زدن را آغاز می کند. متخصصان توصیه می کنند در صورتی که کودک به سن یک سال و نیم رسید و نتوانست حتی یک کلمه بیان کند، نیاز نیست نگران شوید، در بیشتر موارد دیده شده که خود به خود این مشکل حل می گردد. درک صحبت دیگران توسط کودک قبل از یک سالگی اتفاق می‌افتد. در صورتی که والدین با تاخیر در حرف زدن کودک مواجه شدند، می توانند با مراجعه به یک درمانگر از میزان استرس خود کم کنند. کودکان در ۱۸ ماهگی، از جمله بندی در ارتباط خود با دیگران استفاده می‌ کنند و تا ۴ سالگی این توانایی آنها بهبود می ‌یابد.

گفتار درمانی کودکان + تکنیک ها و بازی های گفتار درمانی

خدمات گفتار درمانی در سن پایین

در صورتی که که کودک در سن کم به گفتار درمان مراجعه کند، تاثیر بیشتری در بهبود روند درمانی او دارد. گاهی والدین با دیدن اختلالات گفتاری کودک توجه چندانی نداشته و ترجیح می دهند، صبرکنند تا خود به خود با گذشت زمان حل گردد. در حالی که برای مشاوره حتماً باید به درمانگر و متخصص گفتار درمانی رجوع کرد و تشخیص او را شنید.

مراجعه در سنین مناسب و پایین سبب می ‌شود که اختلالات گفتاری کودک سریع تر درمان شده و بسیاری از مشکلات به وجود نیایند. کودک در صورت درمان نشدن این اختلالات، دچار کمبود اعتماد به نفس خواهد داشت که مشکلات فراوانی برای او در آینده به وجود می آورد.

لکنت زبان در کودکان

زمانی که کودک قبل از 7 سال سن دارد، بهترین زمان برای درمان اختلال لکنت زبان است. هر نوع تکرار و گیر کردن روی کلمات را لکنت می‌گویند. ترس‌ های که منجر به شوک می‌ شوند، عوامل ژنتیکی و دو زبانه بودن محل زندگی کودک، از جمله عوامل به وجود آورنده لکنت به شمار می ‌روند.

در مواردی نیز دیده شده، کودک در محیط‌ های مانند مهد کودک قرار گرفته و با کودکی که دچار لکنت است، دوست و هم بازی شده و به مرور او نیز دچار این اختلال شده است.

لکنت زبان در افراد بزرگسال، ناشی از تصادف و یا ناراحتی ‌های روحی و روانی است. این بیماری در بین پسران مبتلایان بیشتری نسبت به دختران دارد. خدمات رفتار درمانی و گفتار درمانی به کمک درمان این عارضه می‌آیند.

گاه دیده شده که کودکی که به لکنت زیان دچار است، به مشکلاتی همچون کاهش اعتماد به نفس، عصبانیت و پرخاش و حتی منزوی شدن دچار می ‌شود. باید در روند درمانی حتما به رفع این مشکلات روحی پرداخته شود سپس تمارین و فعالیت ‌های برای رفع لکنت انجام گیرد. توصیه می ‌شود حتما بحث درمان جدی گرفته شود تا این مشکلات روحی و جسمی در آینده کودک اثر نگذارند.

گفتار درمانی کودکان + تکنیک ها و بازی های گفتار درمانی

لکنت زبان در کودکان

زمانی که کودک قبل از 7 سال سن دارد، بهترین زمان برای درمان اختلال لکنت زبان است. هر نوع تکرار و گیر کردن روی کلمات را لکنت می‌گویند. ترس‌ های که منجر به شوک می‌ شوند، عوامل ژنتیکی و دو زبانه بودن محل زندگی کودک، از جمله عوامل به وجود آورنده لکنت به شمار می ‌روند.

در مواردی نیز دیده شده، کودک در محیط‌ های مانند مهد کودک قرار گرفته و با کودکی که دچار لکنت است، دوست و هم بازی شده و به مرور او نیز دچار این اختلال شده است.

لکنت زبان در افراد بزرگسال، ناشی از تصادف و یا ناراحتی ‌های روحی و روانی است. این بیماری در بین پسران مبتلایان بیشتری نسبت به دختران دارد. خدمات رفتار درمانی و گفتار درمانی به کمک درمان این عارضه می‌آیند.

گاه دیده شده که کودکی که به لکنت زیان دچار است، به مشکلاتی همچون کاهش اعتماد به نفس، عصبانیت و پرخاش و حتی منزوی شدن دچار می ‌شود. باید در روند درمانی حتما به رفع این مشکلات روحی پرداخته شود سپس تمارین و فعالیت ‌های برای رفع لکنت انجام گیرد. توصیه می ‌شود حتما بحث درمان جدی گرفته شود تا این مشکلات روحی و جسمی در آینده کودک اثر نگذارند.

راه‌های حرف زدن برای کودک دو ساله و سه ساله

زمانی که کودک با با تاخیر در حرف زدن مواجه است و اختلال خاصی ندارد، توصیه می‌ شود والدین به او الگوی رفتاری درست بدهند. حرف زدن ساده و واضح والدین یکی از راه‌ هایی است که به حرف زدن کودک دو ساله کمک فراوانی می کند.

در صورتی که والدین در هنگام حرف زدن از کلمات و جملات واضح و ساده استفاده کنند، کودک اشتیاق بیشتری برای استفاده از این کلمات و تکرار آن‌ ها پیدا می‌ کند.

استفاده از بیان کودکانه راه دیگری است که با آن والدین می‌ توانند پیام خود را به کودک به درستی منتقل کنند. در هنگام حرف زدن باید از کودک خواسته شود تا جملات را کامل بیان کند.

گفتار درمانی کودکان + تکنیک ها و بازی های گفتار درمانی

سن مراجعه به گفتار درمانی

از کودک دو ساله تا فرد مسن ممکن است نیاز پیدا کنند که به درمانگر مراجعه کنند. در گفتار درمانی به بررسی، تشخیص و درمان اختلالات گفتار و زبان پرداخته می‌ شود. افراد مسنی که دچار سکته مغزی می‌ شوند، نیاز مبرمی به خدمات گفتار درمانی دارند.

خدمات گفتار درمانی در سن پایین

در صورتی که که کودک در سن کم به گفتار درمان مراجعه کند، تاثیر بیشتری در بهبود روند درمانی او دارد. گاهی والدین با دیدن اختلالات گفتاری کودک توجه چندانی نداشته و ترجیح می دهند، صبرکنند تا خود به خود با گذشت زمان حل گردد. در حالی که برای مشاوره حتماً باید به درمانگر و متخصص گفتار درمانی رجوع کرد و تشخیص او را شنید.

مراجعه در سنین مناسب و پایین سبب می ‌شود که اختلالات گفتاری کودک سریع تر درمان شده و بسیاری از مشکلات به وجود نیایند. کودک در صورت درمان نشدن این اختلالات، دچار کمبود اعتماد به نفس خواهد داشت که مشکلات فراوانی برای او در آینده به وجود می آورد.

گفتار درمانی کودکان + تکنیک ها و بازی های گفتار درمانی

سن مناسب کودکان برای گفتار درمانی

شروع صحبت در بین کودکان یک ساله به صورت تک کلمه ای اتفاق می افتد. با افزایش سن کودک به 18 ماهگی، از تعداد کلمات بیشتری می‌تواند استفاده کند. کودکان دو ساله قادرند جمله های دو کلمه ای بسازند. با افزایش سن کودک، می تواند تعداد کلمات و جملات بیشتری را در گفتار خود استفاده کند. رشد زبانی مانند سایر توانایی های کودک با بزرگتر شدن و افزایش سن بهتر می شود، در این مطلب به بررسی سن مناسب کودکان برای گفتار درمانی اشاره می کنیم.

سن شروع صحبت کردن
یک سالگی زمانی است که کودک شروع به استفاده از واژگان برای انتقال بیان می کند. در مواردی نیز دیده شده که کودک زودتر حرف زدن را آغاز می کند. متخصصان توصیه می کنند در صورتی که کودک به سن یک سال و نیم رسید و نتوانست حتی یک کلمه بیان کند، نیاز نیست نگران شوید، در بیشتر موارد دیده شده که خود به خود این مشکل حل می گردد. درک صحبت دیگران توسط کودک قبل از یک سالگی اتفاق می‌افتد. در صورتی که والدین با تاخیر در حرف زدن کودک مواجه شدند، می توانند با مراجعه به یک درمانگر از میزان استرس خود کم کنند. کودکان در ۱۸ ماهگی، از جمله بندی در ارتباط خود با دیگران استفاده می‌ کنند و تا ۴ سالگی این توانایی آنها بهبود می ‌یابد.

گفتار درمانی کودکان + تکنیک ها و بازی های گفتار درمانی

هزینه گفتار درمانی در منزل

در ارتباط با هزینه گفتار درمانی کودکان مخصوصا در منزل، بسیار گسترده است که برای هر حیطه می توان هزینه متفاوتی بیان کرد، به همین دلیل، درمانگران مجموعه فرزندان برتر، مقاله مفصلی در ارتباط با هزینه گفتار درمانی در منزل برای کودکان نوشته اند که پیشنهاد می کنیم برای کسب بیشتر این مقاله را مطالعه بفرمائید.

خدمات کار درمانی و گفتار درمانی را بیمه حمایت نمی‌کند. این خدمات هزینه‌ای به خانواده‌هایی که دارای فرزند دارای اختلال هستند وارد می‌کند. طبق گفته فائزه دهقان که جز هیئت علمی کاردرمانی است، حدود 44 هزار تومان برای هر نیم ساعت کار درمانی و گفتار درمانی باید پرداخت شود.

در صورتیکه خانواده‌ای از پس این هزینه بر نیاید، مشکلات فرزندش نه تنها حل نمی‌شود، بلکه روز به روز اعتماد به نفس کمتری در کودک ایجاد می‌شود. پیشنهاد می‌شود در صورت نداشتن هزینه این خدمات، از روش گفتار درمانی در منزل توسط والدین استفاده گردد.

گفتار درمانی کودکان 4 تا 5 سال

در این گروه سنی، گفتار به صورت کامل انجام می‌شود. کودکان با بیان جملات پی‌در‌پی گفتگو می‌کنند و تلاش می کنند تا اخبار و وقایعی که از بزرگترهای خود شنیده اند را به صورت کامل و صحیح بازگو کنند همینطور در مورد حوادث و روزمرگی‌هایی که در طول روز برای آن‌ها اتفاق افتاده کاملا توضیح می دهند.

دانستن سه نکته در گفتار این گروه سنی مهم و ضروری است. اول از همه، این گروه سنی بسیار کنجکاوتر نسبت به کودکان کم سن‌تر از خود هستند و مدام سوالات کنجکاوانه از بزرگترهای خود می‌پرسند. دوم ناروانی در گفتار این کودکان وجود ندارد و قطعا ضعف در روانی گفتار می تواند ناشی از مشکلات گفتاری باشد و نهایتا اینکه این گروه سنی در صرف افعال خطا ندارند.

گفتار درمانی کودکان + تکنیک ها و بازی های گفتار درمانی